Doanh nghiệp xã hội là gì? Doanh nghiệp xã hội đóng vai trò như thế nào? Có bao nhiêu loại hình doanh nghiệp xã hội hiện nay?
Câu trả lời chi tiết và những tất cả những thông tin liên quan đến doanh nghiệp xã hội mà bạn đang thắc mắc và cần tìm hiểu sẽ có trong nội dung bài viết dưới đây. Cùng Acabiz tìm hiểu ngay nhé!
Doanh nghiệp xã hội là gì?
Theo điều 10 của Luật Doanh nghiệp năm 2014 thì một doanh nghiệp được xem là doanh nghiệp xã hội cần phải đảm bảo đầy đủ các tiêu chí dưới đây:
Là doanh nghiệp được đăng ký thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2014
Mục tiêu hoạt động chính của doanh nghiệp đó là giải quyết các vấn đề xã hội, môi trường vì lợi ích cộng đồng
Sử dụng ít nhất 51% tổng lợi nhuận hằng năm của doanh nghiệp để tái đầu tư vào mục tiêu xã hội, môi trường đã đăng ký.
Các doanh nghiệp xã hội ở bất cứ loại hình nào cũng đều giống mọi doanh nghiệp khác vì có tổ chức và quản lý dưới hình thức doanh nghiệp. Điểm khác biệt của doanh nghiệp xã hội là ở chỗ được thành lập nhằm giải quyết các vấn đề của xã hội còn tồn tại như: ô nhiễm môi trường, bảo vệ trẻ em, nạn đói nghèo,…
Các loại hình doanh nghiệp xã hội
Doanh nghiệp xã hội đưa chia ra làm 3 loại hình chính:
-
Doanh nghiệp xã hội phi lợi nhuận
Các tổ chức hoạt động như: câu lạc bộ, hội, quỹ, trung tâm, nhóm tự nguyện của người khuyết tật, hội phụ nữ, người sống chung với HIV/AIDS,…được gọi là các doanh nghiệp xã hội phi lợi nhuận.
Các doanh nghiệp xã hội phi lợi nhuận này hoạt động bằng cách đưa ra các giải pháp để giải quyết nhu cầu xã hội cụ thể, có tính cạnh tranh cao. Từ những giải pháp đó sẽ thu hút nguồn vốn đầu tư của các tổ chức và những cá nhân vì tác động xã hội.
Với vai trò là chất xúc tác nhằm kêu gọi nguồn lực từ cộng đồng, các doanh nghiệp xã hội giúp cải thiện đáng kể đời sống cho những tổ chức, câu lạc bộ, cộng đồng chịu thiệt thòi trong xã hội.
-
Doanh nghiệp xã hội không vì lợi nhuận
Với nhiệm vụ xã hội rõ ràng và mục tiêu then chốt là phát triển xã hội, các doanh nghiệp xã hội không vì lợi nhuận đa số là do các doanh nhân xã hội hình thành và phát triển. Ngay từ khi bắt đầu hoạt động, các doanh nghiệp này đã phải xác định mục tiêu kinh tế luôn phải song hành với sứ mệnh phát triển xã hội.
Lợi nhuận thu được chủ yếu là để sử dụng tái đầu tư hoặc để mở rộng tác động xã hội của doanh nghiệp. Điểm khác biệt của doanh nghiệp xã hội không vì lợi nhuận đó là đưa ra các giải pháp và áp dụng đòn bẩy của thị trường để giải quyết các vấn đề, thách thức liên quan đến xã hội và môi trường. Nguồn lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp này cũng có thể giúp họ đứng vững và phát triển.
-
Doanh nghiệp xã hội có lợi nhuận, định hướng xã hội
Các doanh nghiệp xã hội có lợi nhuận đã nhìn ra cơ hội và chủ trương xây dựng mình với vai trò tạo động lực cho sự thay đổi mạnh mẽ trong xã hội hoặc bảo vệ môi trường. Đó cũng là khác biệt lớn của loại hình doanh nghiệp này với các mô hình khác. Vẫn tạo ra lợi nhuận và cổ đông được chia lợi tức nhưng doanh nghiệp này không bị chi phối bởi lợi nhuận.
Vai trò của doanh nghiệp xã hội
Các doanh nghiệp xã hội có vai trò phát triển và cung cấp đầy đủ các dịch vụ, sản phẩm thuộc sở hữu của doanh nghiệp đó với mục đích phục vụ nhu cầu của các tổ chức, cộng đồng có hoàn cảnh khó khăn, đặc biệt.
Doanh nghiệp xã hội mang lại cơ hội lớn để các các nhân yếu thế và cộng đồng người có hoàn cảnh đặc biệt dễ dàng hòa nhập xã hội hơn bằng các chương trình đào tạo tay nghề, tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp.
Ngoài ra, doanh nghiệp xã hội còn có vai trò trong việc nêu lên những giải pháp hữu hiệu giải quyết các vấn đề xã hội như: bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu, năng lượng thay thế, tái chế,….
Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp xã hội
Bên cạnh quyền và nghĩa vụ chung cho tất cả các doanh nghiệp, thì các doanh nghiệp xã hội cũng có các quyền và nghĩa vụ riêng:
1. Duy trì mục tiêu và điều kiện quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều 10 Luật doanh nghiệp 2014 trong suốt quá trình hoạt động; trường hợp doanh nghiệp đang hoạt động muốn chuyển thành doanh nghiệp xã hội hoặc doanh nghiệp xã hội muốn từ bỏ mục tiêu xã hội, môi trường, không sử dụng lợi nhuận để tái đầu tư thì doanh nghiệp phải thông báo với cơ quan có thẩm quyền để tiến hành các thủ tục theo quy định của pháp luật;
2. Chủ sở hữu doanh nghiệp, người quản lý DNXH được xem xét, tạo thuận lợi và hỗ trợ trong việc cấp giấy phép, chứng chỉ và giấy chứng nhận có liên quan theo quy định của pháp luật;
3. Được huy động và nhận tài trợ dưới các hình thức khác nhau từ các cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ và các tổ chức khác của Việt Nam và nước ngoài để bù đắp chi phí quản lý và chi phí hoạt động của doanh nghiệp;
4. Không được sử dụng các khoản tài trợ huy động được cho mục đích khác ngoài bù đắp chi phí quản lý và chi phí hoạt động để giải quyết vấn đề xã hội, môi trường mà doanh nghiệp đã đăng ký;
5. Trường hợp được nhận các ưu đãi, hỗ trợ, doanh nghiệp xã hội phải định kỳ hằng năm báo cáo cơ quan có thẩm quyền về tình hình hoạt động của doanh nghiệp.
Trên đây là những thông tin liên quan đến doanh nghiệp xã hội mà Acabiz muốn cung cấp cho bạn đọc. Hy vọng bài viết sẽ giúp cho các bạn có cái nhìn chung toàn diện về doanh nghiệp xã hội là gì?.