CHUỖI GIÁ TRỊ LÀ GÌ? TIẾP CẬN MÔ HÌNH CHUỖI GIÁ TRỊ THẾ NÀO CHO HIỆU QUẢ?

Để tăng lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp, mô hình chuỗi giá trị được coi là công cụ giá trị nhất. Vậy chuỗi giá trị là gì? Tầm hưởng của nó đến sự cạnh tranh của doanh nghiệp như thế nào?

1. Mô hình chuỗi giá trị là gì?

Mô hình chuỗi giá trị là tất cả các hoạt động liên quan đến các hoạt động làm tăng giá trị tại mỗi bước trong quy trình bao gồm: thiết kế, sản xuất, tiếp thị và phân phối.

Khái niệm về Value Chain (Chuỗi giá trị) lần đầu tiên được đưa ra bởi Michael Porter vào nằm 1985, trong cuốn sách nổi tiếng của ông “Competitive Advantage”.

Theo ý kiến của Poter, có hai bước chính trong việc phân tích chuỗi giá trị, bao gồm:

- Xác định từng hoạt động riêng lẻ trong tổ chức;

- Phân tích giá trị tăng thêm trong mỗi hoạt động và liên hệ nó với sức mạnh cạnh tranh của doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp đưa sản phẩm hoặc dịch vụ từ concept đến bước cuối giao hàng. Với các công ty sản xuất hàng hóa, chuỗi giá trị bắt đầu với nguyên liệu để sản xuất sản phẩm và các yếu tố khác thêm vào sản phẩm trước khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng.

Quản lý chuỗi giá trị là quá trình tổ chức các hoạt động trên và phân tích một cách chính xác. Mục đích là thiết lập thông tin một cách mạch lạc cho người quản lý giữa các giai đoạn để sản phẩm đến tay khách hàng liền mạch nhất.

Ý nghĩa của mô hình chuỗi giá trị

- Giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí, cắt giảm bớt các loại hao phí và gia tăng lợi nhuận

- Giúp doanh nghiệp dễ dàng xác định giá trị tốt nằm ở đâu với khách hàng để mở rộng giá trị, tiết kiệm chi phí và nâng cao sản xuất. 

- Giúp khách hàng nhận được sản phẩm tốt với chi phí hợp lý.

>> Quy trình quản lý nhân sự hiệu quả cho doanh nghiệp

>> 9 kỹ năng viết báo cáo cho nhân viên văn phòng

>> Làm sao để tăng năng suất làm việc hiệu quả

Mô hình chuỗi giá trị của Michael Porter

Michael Porter đã phân chia hoạt động của doanh nghiệp thành 2 loại: hoạt động chủ yếu và hoạt động bổ trợ. 

Các hoạt động chính bao gồm:

- Vận chuyển đầu vào (Inbound Logistics): là việc tiếp nhận, lưu trữ và phân phối nguyên liệu được sử dụng trong quá trình sản xuất.

- Chế tạo (Operations): là giai đoạn mà nguyên liệu thô được chuyển thành sản phẩm cuối cùng.

- Vận chuyển đầu ra (Outbound Logistics): là phân phối sản phẩm cuối cùng cho người tiêu dùng.

- Tiếp thị và bán hàng (Marketing and Sales): liên quan đến quảng cáo, khuyến mãi, tổ chức bán hàng, kênh phân phối, định giá và quản lý sản phẩm cuối cùng để đảm bảo nhắm được mục tiêu đến các nhóm người tiêu dùng thích hợp.

- Dịch vụ (Service): là các hoạt động cần thiết để duy trì hiệu suất của sản phẩm sau khi sản phẩm được sản xuất và bao gồm những yếu tố như cài đặt, đào tạo, bảo trì, sửa chữa, bảo hành và dịch vụ sau bán hàng.

Các hoạt động hỗ trợ giúp các chức năng chính bao gồm:

Mua hàng (Procurement): là làm thế nào để kiếm được các nguyên liệu thô cho sản phẩm.

Phát triển công nghệ (Technology development): có thể được sử dụng trong giai đoạn nghiên cứu và phát triển, trong quá trình các sản phẩm mới được phát triển, thiết kế, và trong quá trình tự động hóa.

Quản lý nguồn nhân lực (Human resource management): bao gồm các hoạt động liên quan đến tuyển dụng và giữ chân nhân viên phù hợp để giúp thiết kế, xây dựng và tiếp thị sản phẩm.

Cơ sở hạ tầng doanh nghiệp (Firm infrastructure): là liên quan đến việc cơ cấu tổ chức và cơ chế quản lý, lập kế hoạch, kế toán, tài chính và kiểm soát chất lượng của tổ chức.

Phương pháp tiếp cận chuỗi giá trị

- Lợi thế về chi phí: là chi phí được xác định sau khi doanh nghiệp xác định các hoạt động chính và hoạt động bổ trợ. Nếu một hoạt động cần nhiều nguồn lực lao động tham gia, có thể có nhiều loại chi phí như chi phí lương, chi phí khác cho công việc,...Các doanh nghiệp cũng nên xác định mối liên hệ giữa các hoạt động để cắt giảm bớt những chi phí không cần thiết.

- Lợi thế về sự khác biệt: các doanh nghiệp cần xác định hoạt động nào đem lại giá trị nhất đối với khách hàng sau đó đánh giá các chiến lược để cải thiện giá trị. Tập trung vào dịch vụ khách hàng, nâng cấp tính năng sản phẩm để cải thiện giá trị. Doanh nghiệp nên xác định sự khác biệt để duy trì và có thêm nhiều giá trị khác nữa.

Mục tiêu và kết quả của chuỗi giá trị

Chuỗi giá trị là một phần tất yếu giúp doanh nghiệp phát triển. Một mô hình chuỗi giá trị sẽ giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu quả và khả năng sinh lời. Bằng việc phân tích, đánh giá chất lượng sản phẩm và hiệu quả của sản phẩm, tối ưu hóa chi phí giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược kinh doanh tốt hơn.